Mozaika kamienna to jedna z najstarszych znanych sztuk zdobniczych. Po raz pierwszy zastosowali ją Sumerowie 3000 p.n.e. w kontekście dekoracji architektonicznej. W XX wieku ponownie pojawia się w sztuce współczesnej. Mozaiką nazywamy malowanie i zdobienie okładzin ściennych, podłogowych, sufitowych wykonanych z drobnych elementów kamiennych, ceramicznych lub szklanych w różnych kolorach ułożonych obok siebie. Mozaika kamienna może być ułożona w porządku geometrycznym lub przedstawiać wizerunki osób lub przedmiotów.
W kontekście dekoracji architektonicznej mozaikę po raz pierwszy zastosowali Sumerowie. W starożytnym Egipcie świątynie i grobowce dekorowano kamiennymi tablicami w różnych kolorach. Słowo mozaika po raz pierwszy wymieniono w okresie starożytnej Grecji. Wykorzystanie mozaik szybko rozprzestrzeniło się w całym Imperium Rzymskim, regionie Morza Śródziemnego, Afryce Północnej i Europie. Najzdolniejsi artyści Cesarstwa Rzymskiego umieli połączyć tradycyjny rzymski styl z lokalnymi kolorami i wzorami. Ponieważ w tych czasach dominowała wiara politeistyczna, mozaiki przedstawiają również tematy związane z bogami. Przede wszystkim spotykamy przedstawienia bitew bogów z różnymi zwierzętami lub stworzeniami, ofiary składane bogom, spotkania z bogami itp. Ponadto, inne popularne wzory to delfiny, opowieści mitologiczne o życiu morskim i wodnym, sporty, myślistwo itp. Podobnie jak w starożytnym Efezie, z mozaiki wykonywano również chodniki.
Mozaika kamienna – początki
Najstarsza mozaika kamienna pojawia się na wschodnich wybrzeżach Morza Śródziemnego. Wykorzystywano tam kamyki do układania posadzek i chodników. Była powszechna w Mezopotamii, Frygii i Persji. Mozaika kamienna preferowana była ze względów nie tylko funkcjonalnych, ale i estetycznych. Była wykorzystana głównie jako element dekoracyjny. Na przykład w budynkach użyteczności publicznej, świątyniach i galeriach, mozaika kamienna najczęściej przedstawiała geometryczne wzory. W V wieku p. n.e. technika mozaiki kamiennej była już bardzo rozwinięta. W następnym stuleciu przeobraziła się w gałęź sztuki, która osiągnęła najwyższy poziom pod względem technicznym.
Ewolucja mozaiki
Wraz z przejściem z okresu politeistycznego do chrześcijaństwa, wiele wzorów i symboli należących do okresu antycznego zaczęto używać w kościołach, jednak w innej formie. W tym czasie mozaika kamienna była układana już nie tylko na posadzkach, ale również na ścianach. Cesarstwo Bizantyjskie w swoich bogatych i efektownych mozaikach ściennych, używało oprócz kamienia, kolorowe szkło, złoto, srebro i ceramikę. W stolicy wschodniego Cesarstwa Bizantyjskiego – Stambule otwarto szkoły mozaiki, a mozaika kamienna została zwolniona z podatku. Najwybitniejsze mozaiki z tego okresu możemy spotkać np. w budynku Hagia Sophia, uważanym obecnie za najważniejsze dzieło architektury bizantyńskiej.
Mozaika kamienna obecnie
Od początku XX wieku mozaika kamienna wynurza się ponownie w architekturze współczesnej. Ponieważ jej wykorzystanie z dnia na dzień staje się coraz bardziej powszechne, spotykamy ją w architekturze wewnętrznej i zewnętrznej, parkach, skwerach i ogrodach. Wraz z powrotem mody na mozaikę, wiele firm z sektora kamienia naturalnego zaczęło produkować ją w stylu klasycznym i industrialnym. Oferując coraz wyższą jakość, przepiękna kolorystykę i najmodniejsze wzory. Projektowanie i produkcja mozaiki odbywa się na ogół na dwa sposoby: ?mozaika artystyczna? i ?mozaika przemysłowa?. Oba sposoby mogą być realizowane razem lub osobno.
Zastosowanie
Podobnie jak w czasach starożytnych, dziś również mozaika kamienna to materiał, który wykorzystujemy w okładzinach ściennych i podłogowych. Stosujemy ją również jako okładzina na schody, sufit, blat kuchenny i łazienkowy oraz elementy dekoracyjne takie jak stoły, stoliki i krzesła oraz meble w przestrzeni publicznej. Co więcej, w niektórych krajach mozaiki możemy spotkać nawet na skrzyżowaniach dróg i przystankach autobusowych. Obecnie w mozaikach często pojawiają się motywy geometryczne, abstrakcyjne wzory lub wizerunki osób, zwierząt i roślin.
Przede wszystkim mozaiki kamienne możemy obserwować w okładzinach wewnętrznych i zewnętrznych, domów prywatnych i firm, hoteli, centrów handlowych i budynków użyteczności publicznej. Na przykład w pomieszczeniach reprezentacyjnych, na podłodze mozaikę często stosujemy w postaci medalionu między okładzinami z drewna, ceramiki lub kamienia naturalnego. W korytarzu lub przedpokoju możemy spotkać wzór dywanu, a na ścianach – obramowania. Ostatnio wraca do łask mozaika kamienna układana na zewnątrz budynku. Tutaj spotykamy z reguły formy geometryczne. Więcej nt. zastosowania i montażu mozaik znajdziesz w artykule >> Mozaiki kamienne ? efektowna dekoracja do Twojej łazienki
Bez wątpienia, mozaika to wyjątkowa dekoracja, która przetrwała do naszych czasów od starożytności. Kiedyś była tylko sztuką, dziś jest ważnym elementem w wielu branżach, zwłaszcza w sektorze kamienia naturalnego. Dzięki wykorzystaniu zdobyczy technologicznych i masowej produkcji mozaika kamienna, która wcześniej była luksusem, dziś jest materiałem dekoracyjnym, z którego może skorzystać każdy.
Sprawdź też nasze mozaiki tutaj!
Ocena:
